2020 Newton Prize Ödülü kazananları düzenlenen online etkinlikte duyuruldu. Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Şahmaran ile Birleşik Krallık’taki Bradford Üniversitesi’nden Prof Dr. Ashraf Ashour’un ortaklaşa yürüttüğü araştırma, Newton Prize Ödülü’nün dünya çapında altı kazananından biri oldu. Ödül kazanan araştırmalar, Birleşik Krallık ile ortak çalışmalar yürüten Mısır, Ürdün, Kenya, Güney Afrika ve Türkiye’den kısa listeye kalan toplam 27 araştırma ve inovasyon projesi arasından seçildi.
Newton Fonu’ndan daha önce hibe alan araştırmacıların başarılarını takdir etmeyi ve yarattıkları etkiyi büyütmeyi amaçlayan Newton Prize Ödülü, küresel kalkınmanın önündeki sorunların çözümüne katkıda bulunan ve uluslararası ortaklıklarla şekillenen öncü araştırma ve inovasyon projelerini destekliyor.
Atmosferdeki karbondioksit (CO2) emisyonu gün geçtikçe artıyor ve inşaat atıkları bu artışın en önemli nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Ödül kazanan projenin liderleri Prof. Dr. Mustafa Şahmaran ile Prof Dr. Ashraf Ashour, geliştirdikleri tamamıyla geri dönüştürülmüş inşaat atıklarından üretilen düşük maliyetli “yeşil beton” ile CO2 sorununa karşı çözüm üretiyor. Projede kullanılan yenilikçi yöntem yalnızca CO2 emisyonlarını düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda geri dönüştürülen inşaat malzemelerinin güvenli bir şekilde kalıcı depolanmasına da olanak tanıyor. Ayrıca dünyanın dört bir yanındaki evsizler, gecekondu sakinleri ve mülteciler dahil olmak üzere düşük gelirli topluluklara düşük maliyetli ve hızlı inşa edilebilen evlere sahip olma imkanı sunuyor.
Birleşik Krallık Ankara Büyükelçisi Sir Dominick Chilcott, 2020 Newton Prize Ödül Törenindeki konuşmasında, Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki çift taraflı işbirliğinin önemini şöyle vurguladı:
“Newton Fonu aracılığıyla yürüttüğümüz uluslararası işbirliğinin, ülkelerimiz arasındaki dostluğu pekiştirdiği gibi ortak küresel sorunlara karşı çözüm üretme kapasitemizi güçlendirdiğine de içtenlikle inanıyorum.”
Prof. Dr. Ashraf Ashour ve Prof. Dr. Mustafa Şahmaran, Newton – Kâtip Çelebi Fonu İkili İşbirliği Programı kapsamında 2018 yılında hibe almaya hak kazanmış ve British Council ile TÜBİTAK tarafından desteklenmişti.
Kazanan Proje
Birleşik Krallık-Türkiye: Yeni Yeşil Beton İle Co2 Emisyonlarının Azaltılması
İklim değişikliği, esasen atmosferdeki karbondioksit (CO2) fazlalığından kaynaklanmaktadır. Toplam kentsel atıkların %30’una karşılık gelen ve muazzam miktarda CO2 emisyonuna neden olan inşaat ve yıkım faaliyetleri, bu durumun başlıca faillerinden biridir. İnşaat ve yıkım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan katı atık sahaları son derece maliyetlidir ve çevreye ciddi zararlar vermektedir.
Hacettepe Üniversitesi ile Bradford Üniversitesi’nden araştırmacıların liderlik ettiği ekip, tamamıyla geri dönüştürülmüş inşaat atıklarından üretilen düşük maliyetli yeni bir “yeşil beton” geliştirdi. Bu ürün, yalnızca CO2 emisyonlarını düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda güvenli bir şekilde kalıcı depolamaya da olanak tanıyor. Geri dönüştürülmüş inşaat ve yıkım atıkları, yeni hammadde çıkarılmasını da azaltarak, doğal kaynaklara duyulan ihtiyacı ortadan kaldırıyor.
Ekibin geliştirdiği esnek inşaat sistemi, dünyanın dört bir yanındaki evsizler, gecekondu sakinleri ve mülteciler dahil olmak üzere düşük gelirli topluluklara düşük maliyetli ev sağlamak üzere hızla inşa edilebilir.
Proje liderleri: Bradford Üniversitesi’nden Prof Dr. Ashraf Ashour ve Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Şahmaran
Yürütücü Ortaklar: British Council ve TÜBİTAK